MANOS_mm


Κάθε μαθητής διαλέγει τον δάσκαλό του, κι εγώ, όντας αιώνιος μαθητής στη φωτογραφία, τον βρήκα στο πρόσωπο του Μάνου Λυκάκη (MANOS_mm). Είναι ο μόνος άνθρωπος στη φωτογραφική μας κοινότητα που αποκάλεσα δάσκαλο. Είναι αυτός που ώθησε κυριολεκτικά τη φωτογραφική μου σκέψη. Είναι αυτός του οποίου την κρίση θα εμπιστευόμουνα περισσότερο από οποιουδήποτε άλλου. Η φωτογραφία γι' αυτόν είναι αντίληψη και τρόπος ζωής.

Ο Μάνος προσδιόρισε το καλλιτεχνικό προφίλ της κοινότητάς μας, τα αφιερώματά του σε φωτογράφους, τα άρθρα του, οι σχολιασμοί του, όλα αποτελούν σπάνια φωτογραφικά μαθήματα σε μια όμορφη, κατανοητή και ουσιαστική γλώσσα.

Εδώ θα παραθέσω έναν σχολιασμό που μου έκανε στη στήλη κριτικής "Από τη Σκύλλα στη Χάρυβδη". Ανεξάρτητα εάν συμφωνεί ή διαφωνεί κάποιος με τη συγκεκριμένη κριτική, δεν μπορεί να μη θαυμάσει τη σκέψη και τη ροή του λόγου του. Η φωτογραφία ήταν μια ασπρόμαυρη και ακατέργαστη εκδοχή μιας πολύ αγαπημένης μου φωτογραφίας (που την τελική της έγχρωμη εκδοχή θα ανεβάσω στην επόμενη ανάρτηση): "Arben Malesia" ή το "εκκλησάκι του Αλβανού" σε έναν παραμεθόριο ελληνικό δρόμο.

Σας παραθέτω αυτούσιο τον σχολιασμό του Μάνου, κι ας με συγχωρέσουν από το dpgr για την αναδημοσίευση.

"Τι αυτοματισμός του μυαλού κι αυτός ! Αμέσως μόλις είδα τη φωτογραφία σου, θυμήθηκα αυτή του Gentili

Ωραία παιχνίδια παίζουν οι κλίσεις των αντικειμένων και στις δυο φωτογραφίες.
Ωραία «δέσανε» οι γωνίες και μας έδωσαν τελικά μια ψευδαίσθηση ίσιου ορίζοντα.

Κοίτα όμως πόσο πονηρός είναι ο Gentili. Χρησιμοποιεί τη φόρμα της γεωμετρίας όπως και εσύ, αλλά κάνει άλλο ένα βήμα παραπάνω. Αλλοιώνει τόσο πολύ την ποιότητα της φωτογραφίας, τόσο που μας αναγκάζει να «προσπεράσουμε» τα οπτικά σκουπίδια και να δούμε την ουσία.
Αυτός το έκανε αναλογικά.
Ας προσπαθήσουμε να τον μιμηθούμε με ψηφιακό τρόπο...



Χμμ, τι λες τώρα ?
Καλά τον μιμηθήκαμε τον κύριο Gentili ε ?
Γιατί παίξαμε με τα ίδια όπλα.
Τετράγωνο κάδρο που εξ ορισμού προσφέρει λιτότητα και συνοχή.
Ηθελημένα κακή ποιότητα, η οποία εκτός από «άποψη» , είναι και χρήσιμη.
Ένα δήθεν «κατά λάθος» φλουτάρισμα, το οποίο «έσβησε» τα οπτικά σκουπίδια.
Ένα βινιετάρισμα που προήλθε από τον δήθεν φτηνό φακό και το οποίο οδηγεί το βλέμμα του θεατή στο κέντρο
Και τέλος, ένας κόκκος που υποβιβάζει την καθαρότητα της εικόνας, γεγονός το οποίο ωθεί τον θεατή να δει τη φωτογραφία όχι ως ντοκουμέντο, όχι σαν αποτύπωση της πραγματικότητας, αλλά σαν μια μορφή έκφρασης του φωτογράφου.

Ρεσιτάλ φόρμας λέγεται αυτό. Και θα είμαστε κατάπτυστοι αν όλα γίνονταν μόνο για την ίδια τη φόρμα. Μόνο για εντυπωσιασμό του καημένου του θεατή.
Όμως δεν είναι έτσι.

Η φωτογραφία έχει και θέμα, έχει και περιεχόμενο.
Είναι όμως τόσο άσχημα υλοποιημένη, που θα μπορούσε κάποιος να την πετάξει αμέσως. Και δεν εννοώ τεχνικά. Εννοώ αυτό το υπερβολικά προφανές και δραματικό που την χαρακτηρίζει.
Δεν θέλω μασημένη τροφή, θέλω να ταξιδεύω λίγο.
Ούτε και με ενδιαφέρει η περιγραφή.
Δε πα ναναι και ο τάφος του Παπα ! Εγώ μια φωτογραφία ψάχνω, όχι ντοκουμέντο, όχι βιβλίο, όχι ποίημα, όχι μήνυμα.

Η φόρμα είναι σημαντική για να κρατάει την ισορροπία μεταξύ θέματος και περιεχομένου (που έλεγε και ο μακαρίτης)
Εδώ, είναι τόσο έντονο το θέμα σου που θάβει το περιεχόμενο.
Έτσι, μέσω της ασάφειας που δώσαμε στη φωτογραφία με τη φορμα, το θέμα πήγε λίγο πιο πίσω και το περιεχόμενο λίγο πιο μπροστά και ισορρόπησαν.

Και έγινε – για μένα – μια φωτογραφία, ενώ πριν δεν ήταν.

Ασφαλώς δεν εννοώ να πιάσουμε τις φωτογραφίες μας και να τις πλακώσουμε στην επεξεργασία.
Εννοώ πως μέσω της φόρμας, πρέπει να υποβιβάζουμε λίγο το θέμα, αν είναι τόσο έντονο. (ή να μην το τραβάμε καθόλου)
Αν ο θεατής «καταλάβει» αμέσως, το παιχνίδι έχει χαθεί.

Ας τον εκεί να αναρωτιέται και κυρίως να νιώθει μια συγκίνηση που εσύ δημιούργησες με τη φωτογραφία σου."


Αυτός είναι ο Μάνος, βρείτε τον και διαβάστε ότι έχει γράψει. Πολλά έχετε να κερδίσετε.

6 σχόλια:

  1. πραγματικος δασκαλος ο Μανος(και ως φυσικο προσωπο σε μενα προσωπικα),εδωσε ρεσιταλ σε αυτη τη φωτογραφια Γιωργο και ειναι κριμα που δεν εχει χρονο και ορεξη να συνεχισει να ασχολειται με το ιντερνετ.Καλη συνεχεια

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. στο DPgr δεν τον βλέπω πουθενά , την κοπάνησε κι αυτός να γλυτώσει από τις γκρίνιες ???

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Είχα την τιμή να προλάβω τον Μάνο για ένα σημαντικό διάστημα στο dpgr και να παρακολουθήσω τη σκέψη του. Τον θεωρούσα στυλοβάτη της αρχικής προσπάθειας και η απογοήτευσή μου ήταν τεράστια όταν αναγκάστηκε, από τη στάση ορισμένων μελών, να αποχωρήσει από εκεί για να ασχοληθεί σε άλλο χώρο με την αγαπημένη του φωτογραφία.
    Δεν τον αδικώ, κατάλαβα ότι η απόφασή του ήταν δύσκολη, καθώς "παράτησε" μια τεράστια προσπάθεια και εκατοντάδες ώρες προσωπικής εργασίας για να στηθεί ο χώρος αυτός.

    Το μονο που θα πώ ακόμα είναι οτι η συμβολή του είναι τόσο σημαντική, που ακόμα και σήμερα, μερικά χρόνια μετά, το ίχνος που άφησε πίσω του είναι το σημαντικότερο απο όλα τα ίχνη από όλα.

    Το κρίμα σε αυτούς που τον διώξανε.

    Αλέξανδρος

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ούτε τον έδιωξαν τον Μάνο ούτε την κοπάνησε, ούτε οι γκρίνιες και οι "συμπεριφορές" είναι το πρόβλημα. Αυτά είναι απλά συμπτώματα μιας πάθησης που λέγεται "ευρύχωρο site".
    O Μάνος αποχώρησε διακριτικά (και παρ' όλο που δεν αποτελώ τον "κυβερνητικό του εκπρόσωπο" αυτό μπορώ να σας το βεβαιώσω) όταν εκτίμησε ότι οι δεδομένες συνθήκες, που πλέον είχαν επικρατήσει, μετέτρεπαν το site σε ένα μεγάλο χώρο κοινωνικής δικτύωσης, συνεπώς δεν μπορούσε πλέον να υπάρξει ένα ποιοτικό και αμιγώς φωτογραφικό site, όπως το εννοούσε και όπως ήταν το dpgr στο ξεκίνημά του.
    Κοντολογίς, Όλγα Φαρμάκη, παρεΐστικος χαβαλές και Bresson δύσκολο να συνυπάρξουν.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. και αν και οταν οι δεδομενες συνθηκες ξαναλλαξουν, ολα ειναι πιθανα.
    το κριμα σ'αυτους που δεν προσπαθουν..

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Novus:
    "Κοντολογίς, Όλγα Φαρμάκη, παρεΐστικος χαβαλές και Bresson δύσκολο να συνυπάρξουν".

    Τους πότισες Cartier-Bresson
    σε πότισαν Φαρμάκη !

    ΑπάντησηΔιαγραφή