Fortino Samano

Φωτο: Agustin Victor-Casasola.

O Fortino Samano, Μεξικανός υπολοχαγός του Ζαπάτα, εκτελέστηκε το 1917 απ' τον ομοσπονδιακό στρατό. Η φωτογραφία απεικονίζει τη στάση του απέναντι στο εκτελεστικό απόσπασμα όταν, δευτερόλεπτα πριν την εκτέλεσή του, ζήτησε ένα τσιγάρο και πόζαρε ακουμπισμένος σε ένα πέτρινο τοίχο, χαμογελώντας άφοβα στο φακό του Agustin Victor-Casasola.

Αυτός ο σπουδαίος άντρας, που ξεπέρασε και περιγέλασε το θάνατο, ενέπνευσε τον Θανάση Παπακωνσταντίνου να γράψει ένα τραγούδι. Οι στίχοι του τραγουδιού αυτού μοιάζουν με σύντομο θεατρικό σκετσάκι σε τρεις πράξεις και με τρεις διαφορετικούς αφηγητές, τον ίδιο τον Σαμάνο, τον εκτελεστή και ...το τσιγάρο του.

Ο Φορτίνο Σαμάνο καπνίζει και σκέφτεται:
"Είμ' ό,τι δεν έζησα. Είμαι η βροχή που θα ‘ρθει
να δροσίσει άγνωστων γυναικών το κορμί.
Βράδυ, στα κρεβάτια τους, θα στενάζουν ξαναμμένες:
"Ποιος Σαμάνος έφερε τούτη την βροχή;"

Ο στρατιώτης με το όπλο σημαδεύει και σκέφτεται:
"Με μια κίνηση απλή θα του κλέψω ό,τι έχει ζήσει.
Είμαι ένας μικρός Θεός, είμαι ένα στοιχειό.
Πάνω από το αίμα του, αύριο εδώ, την ίδια ώρα,
ερπετά θα σέρνονται, όπως κάνω κι εγώ..."

Το τελευταίο τσιγάρο και εκείνο σκέφτεται:
"Θα γίνω γέλιο να κρυφτώ σε παιδιά που ξεφαντώνουν.
Ο καιρός θα χάνεται, ώσπου κάποιο από αυτά θα φωνάζει liberta!
Κι όπως θα κοιτά τις κάννες, θα βρεθώ στα χείλη του
σαν τσιγάρο ξανά..."